Tiêu chuẩn Halal & Cơ hội phát triển quốc tế cho doanh nghiệp

Trong bối cảnh nhóm người tiêu dùng Hồi giáo chiếm gần 25% quy mô thị trường toàn cầu, tiêu chuẩn Halal đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với các doanh nghiệp. Không chỉ bảo vệ an toàn và quyền lợi người tiêu dùng mà tiêu chuẩn này còn giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín và mở rộng kinh doanh hiệu quả.

1. Tiêu chuẩn Halal là gì?

Tiêu chuẩn Halal không chỉ là quy định tôn giáo mà còn là hệ thống xác định sản phẩm nào được phép sử dụng đúng theo giáo luật Hồi giáo. Hiểu rõ Halal giúp doanh nghiệp và người tiêu dùng nhận biết các sản phẩm hợp pháp với quy định giáo luật, từ đó đảm bảo quyền lợi và niềm tin cho người sử dụng.

1.1. Khái niệm “Tiêu chuẩn Halal” theo luật Sharia

Dưới góc nhìn của luật Sharia, Halal mang nghĩa là “hợp pháp” hoặc “được phép”, trái ngược với Halal là Haram có nghĩa là “cấm”. Vì vậy, tiêu chuẩn Halal chính là hệ thống quy định nhằm xác định sản phẩm và quy trình sản xuất có “được phép” theo giáo luật Hồi giáo hay không.

Dù khái niệm này thường gắn liền với thực phẩm, nhưng thực tế tiêu chuẩn Halal bao trùm nhiều lĩnh vực như đồ uống, dược phẩm, mỹ phẩm, dịch vụ và thậm chí cả quy trình vận hành nhà máy.

1.2. Mục đích của tiêu chuẩn Halal

Mục tiêu quan trọng nhất của tiêu chuẩn Halal là bảo vệ sức khỏe và quyền lợi của người tiêu dùng Hồi giáo. Thông qua hệ thống quy định rõ ràng, Halal đảm bảo sản phẩm không chứa các thành phần bị cấm và được sản xuất trong điều kiện sạch sẽ, an toàn và minh bạch.

Bên cạnh ý nghĩa tôn giáo, tiêu chuẩn Halal còn giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng quản lý và tạo niềm tin cho khách hàng trên toàn cầu. Việc đáp ứng tiêu chuẩn này mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp tiếp cận thị trường Hồi giáo - thị trường chiếm 25% dân số hiện nay.

2. Halal food là gì?

2.1. Đặc điểm nhận biết thực phẩm Halal

Thực phẩm Halal là những sản phẩm đáp ứng yêu cầu về tôn giáo và được phép sử dụng theo luật Sharia. Mỗi quốc gia Hồi giáo có cơ quan chứng nhận riêng (Halal Examination Agency) để kiểm tra, giám sát và cấp chứng chỉ Halal trước khi sản phẩm ra thị trường.

Ở Việt Nam, người tiêu dùng có thể nhận biết thực phẩm Halal thông qua:

Nhãn Halal trên sản phẩm: Thịt, đồ uống, mì gói hay thực phẩm chế biến sẵn cần có logo hoặc chứng nhận từ tổ chức Halal uy tín.

Sản phẩm được dán nhãn Halal

Cơ sở sản xuất: Một số cơ sở chuyên sản xuất thực phẩm Halal, đảm bảo nguyên liệu và quy trình theo quy định.
Nhà hàng Halal: Các nhà hàng Ấn Độ, Malaysia hay các nước Hồi giáo lớn cung cấp món ăn Halal; người dùng nên tra cứu trực tuyến hoặc hỏi cộng đồng Hồi giáo địa phương.
Siêu thị: Một số siêu thị lớn tại Việt Nam cũng bán thực phẩm Halal như thịt, gạo, thực phẩm đóng hộp.

Người tiêu dùng cần chú ý kiểm tra nhãn và nguồn gốc sản phẩm để đảm bảo tính Halal, đặc biệt với các món ăn truyền thống hoặc sản phẩm không có chứng nhận trực tiếp.

2.2. Yêu cầu về nguyên liệu và quy trình sản xuất thực phẩm Halal

Nguyên liệu sử dụng trong thực phẩm Halal phải tự nhiên và không chứa thành phần Haram. Một số loại nguyên liệu Halal phổ biến gồm:

Thịt động vật được giết mổ theo nghi thức Hồi giáo: bò, cừu, dê, gà, chim, vịt…
Cá, mật ong, sữa từ bò, cừu, dê hoặc lạc đà.
Rau tươi, hoa quả, các loại hạt (đậu phộng, hạt điều, hạt phỉ) và ngũ cốc (lúa mì, gạo, yến mạch…).
Quy trình chế biến và giết mổ cũng phải tuân thủ nghiêm ngặt:
Người giết mổ phải đọc tên Allah trước khi mổ.
Dụng cụ sắc bén để đảm bảo tính nhân đạo.
Động vật phải còn sống, khỏe mạnh trước khi mổ; máu phải được chảy ra hết khỏi thịt.
Chỉ người Hồi giáo hoặc Do Thái mới thực hiện giết mổ.
Động vật phải được nuôi tự nhiên, không sử dụng các sản phẩm từ động vật khác.

Các quy định này đảm bảo thực phẩm Halal vừa đáp ứng yêu cầu tôn giáo vừa an toàn và minh bạch cho người tiêu dùng.

Đọc thêm: Hàng tiêu dùng là gì? Các nhóm sản phẩm chính và xu hướng 2025

3. Vai trò và ý nghĩa của chứng nhận Halal

Chứng nhận Halal đóng vai trò quan trọng trong việc xác nhận sản phẩm, thực phẩm hay dịch vụ tuân thủ đúng quy định của luật Hồi giáo. Đây không chỉ là cơ sở pháp lý mà còn giúp doanh nghiệp tạo niềm tin cho khách hàng, đồng thời mở ra cơ hội kinh doanh tại các khu vực có cộng đồng Hồi giáo sinh sống.

3.1. Giấy chứng nhận Halal là gì?

Giấy chứng nhận Halal là văn bản xác nhận sản phẩm hoặc cơ sở sản xuất đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn Halal theo luật Sharia. Nó chứng minh rằng nguyên liệu, quy trình chế biến và các tiêu chí liên quan đều “được phép” và an toàn cho người tiêu dùng Hồi giáo.

Mẫu giấy chứng nhận Halal được chứng nhận bởi GHC

Ngoài ra, giấy chứng nhận này còn cho phép doanh nghiệp dán dấu Halal trên sản phẩm, khẳng định sản phẩm phù hợp với các tiêu chí của Halal Food - Thực phẩm Halal.

Đọc thêm: Thủ tục cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá chi tiết 2025

3.2. Lợi ích của giấy chứng nhận Halal với doanh nghiệp và người tiêu dùng

Việc sở hữu giấy chứng nhận Halal mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cả với doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng.

Đối với doanh nghiệp, chứng nhận Halal giúp khẳng định uy tín, nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng cơ hội kinh doanh trên thị trường Hồi giáo. Cụ thể:

Dễ dàng tiếp cận và chiếm được niềm tin của khách hàng Hồi giáo - nhóm chiếm 25% dân số hiện nay.
Nâng cao uy tín, hình ảnh và chất lượng sản phẩm thông qua việc đáp ứng tiêu chuẩn Halal.
Mở rộng cơ hội hợp tác thương mại với các đối tác yêu cầu chứng nhận Halal.
Tăng khả năng xuất khẩu sang các thị trường Hồi giáo và các nước có cộng đồng Hồi giáo sinh sống.
Nâng cao doanh thu và lợi nhuận nhờ mở rộng thị trường tiêu thụ.

Đối với người tiêu dùng, chứng nhận Halal mang đến sự an tâm và tin tưởng khi lựa chọn sản phẩm:

Tuân thủ luật Hồi giáo và lựa chọn sản phẩm an toàn, hợp pháp.
Biết rõ nguồn gốc nguyên liệu và quy trình chế biến, hạn chế rủi ro sản phẩm không đảm bảo chất lượng.
Bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.
Trở thành người tiêu dùng thông thái, dễ dàng lựa chọn sản phẩm uy tín và đáng tin cậy.

Có thể thấy, giấy chứng nhận Halal không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín và mở rộng thị trường mà còn mang đến sự an tâm, tin tưởng cho người tiêu dùng trong việc lựa chọn sản phẩm hàng ngày.

Đọc thêm: Chiến lược phát triển sản phẩm: 7 giai đoạn quyết định thành bại

4. Quy trình cấp chứng nhận Halal cho doanh nghiệp

Quy trình 10 bước cấp giấy chứng nhận Halal

Để đạt được chứng nhận Halal, doanh nghiệp cần tuân theo một quy trình chuẩn chặt chẽ gồm nhiều bước nhằm đảm bảo tất cả nguyên liệu, quy trình sản xuất và cơ sở vật chất đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn Halal:

Bước 1: Lựa chọn chương trình chứng nhận phù hợp

Doanh nghiệp cần tìm hiểu và lựa chọn chương trình Halal phù hợp với thị trường xuất khẩu, có thể đăng ký một hoặc nhiều chương trình để thuận lợi trong kinh doanh quốc tế. Hiện tại có 3 chương trình trình chứng nhận phổ biến dành cho các thị trường và khu vực khác nhau:

JAKIM là cơ quan chứng nhận Halal của Malaysia, nổi tiếng với hệ thống đánh giá nghiêm ngặt và được nhiều quốc gia công nhận rộng rãi.
MUI là tổ chức cấp chứng nhận Halal của Indonesia, yêu cầu bắt buộc khi xuất khẩu vào Indonesia và đặc biệt chú trọng kiểm soát nguyên liệu đầu vào.
GCC Halal là chương trình chứng nhận của khối các nước Vùng Vịnh (Gulf Cooperation Council), áp dụng cho thị trường Trung Đông với tiêu chuẩn chặt chẽ về giết mổ, vệ sinh và truy xuất nguồn gốc.

Bước 2: Đăng ký chứng nhận

Doanh nghiệp cần chuẩn bị và cung cấp các giấy tờ cơ bản như sau:

Giấy phép đăng ký kinh doanh

Hồ sơ giới thiệu công ty (bao gồm cả sơ đồ tổ chức)
Giấy phép hoạt động
Quy trình/sơ đồ sản xuất các sản phẩm chứng nhận
Các kết quả thí nghiệm sản phẩm chứng nhận
Các chứng chỉ khác như ISO, HACCP, GMP, GAP (nếu có)

Sau khi cung cấp đủ các giấy tờ, doanh nghiệp thực hiện đăng ký xin cấp giấy chứng nhận với tổ chức chứng nhận Halal.

Bước 3: Mô tả sản phẩm

Liệt kê chi tiết nguyên liệu, thành phần và quy trình sản xuất của sản phẩm để tổ chức chứng nhận đánh giá.

Bước 4: Xác minh sản phẩm

Tổ chức chứng nhận kiểm tra xem sản phẩm có đáp ứng yêu cầu Halal hay không và phản hồi kết quả cho doanh nghiệp.

Bước 5: Chuẩn bị đánh giá

Doanh nghiệp ký kết hợp đồng đánh giá và chuẩn bị hồ sơ, cơ sở vật chất cho quá trình kiểm tra chính thức.

Bước 6: Đánh giá hồ sơ và quy trình

Tổ chức chứng nhận xem xét tài liệu, quy trình sản xuất và các biện pháp đảm bảo Halal của doanh nghiệp.

Bước 7: Đánh giá thực tế cơ sở

Kiểm tra trực tiếp cơ sở vật chất, nhà xưởng, phỏng vấn nhân sự và đánh giá thực tế quy trình sản xuất.

Bước 8: Hành động khắc phục

Nếu phát hiện điểm không phù hợp, doanh nghiệp phải thực hiện các biện pháp khắc phục và báo cáo lại cho tổ chức chứng nhận.
Bước 9: Cấp chứng chỉ Halal

Sau khi mọi yêu cầu được đáp ứng, chứng chỉ Halal sẽ được cấp với thời hạn thường là 01 năm.

Bước 10: Tái chứng nhận

Khi chứng chỉ hết hiệu lực, doanh nghiệp thực hiện quy trình tái đánh giá tương tự để gia hạn chứng nhận Halal.

5. Những lưu ý khi sử dụng giấy chứng nhận Halal

Khi đã sở hữu giấy chứng nhận Halal, doanh nghiệp cần phải lưu ý duy trì tuân thủ đúng các tiêu chuẩn trong quá trình sản xuất và phải sử dụng dấu chứng nhận đúng theo quy định.

5.1. Quy định sử dụng dấu Halal trên sản phẩm

Các dấu chứng nhận Halal thường gặp

Dấu Halal là minh chứng quan trọng khẳng định sản phẩm tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu của Hồi giáo, vì vậy doanh nghiệp cần tuân thủ đúng quy định khi sử dụng để đảm bảo tính minh bạch và tránh gây hiểu nhầm cho người tiêu dùng. Một số nguyên tắc chính gồm:

Chỉ gắn dấu Halal cho các sản phẩm đã được chứng nhận và còn trong thời hạn hiệu lực.
Giữ nguyên thiết kế gốc, có thể phóng to/thu nhỏ đồng đều hoặc đổi sang một màu phù hợp nhưng phải đảm bảo rõ ràng, dễ đọc.
Không được chỉnh sửa, thêm bớt chi tiết hoặc sử dụng dấu Halal như biểu tượng của tổ chức cấp chứng nhận.
Dấu Halal phải đi kèm tên hoặc logo của doanh nghiệp được chứng nhận để thể hiện rõ chủ thể chịu trách nhiệm.
Không sử dụng dấu theo cách có thể gây hiểu lầm cho khách hàng hoặc các bên liên quan về phạm vi chứng nhận.

5.2. Thời hạn hiệu lực và tính hợp lệ của chứng nhận

Chứng chỉ Halal chỉ có giá trị trong một khoảng thời gian nhất định, vì vậy doanh nghiệp cần nắm rõ thời hạn và các yêu cầu đi kèm để đảm bảo việc kinh doanh không bị gián đoạn.

Về thời hạn hiệu lực của chứng chỉ Halal, mỗi chứng chỉ có thời hạn phụ thuộc vào từng chương trình chứng nhận, chứng chỉ Halal thường có hiệu lực từ 1-3 năm.

Về điều kiện để chứng nhận tiếp tục duy trì hiệu lực, doanh nghiệp phải đảm bảo tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn Halal trong mọi khâu sản xuất trong suốt thời gian chứng chỉ còn giá trị:

Quy trình sản xuất phải duy trì đúng tiêu chuẩn Halal theo yêu cầu ban đầu.
Nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm (nguyên liệu Haram, quy trình mất vệ sinh…), chứng chỉ có thể bị thu hồi ngay.
Tổ chức chứng nhận có thể tiến hành giám sát định kỳ hoặc kiểm tra đột xuất để đảm bảo tính tuân thủ.

Về quy trình gia hạn chứng chỉ Halal, doanh nghiệp cần chủ động thực hiện gia hạn trước khi chứng chỉ hết hạn để tránh phải xin cấp mới từ đầu.

6. Kết luận

Tiêu chuẩn Halal không chỉ là yêu cầu tôn giáo mà còn là thước đo quan trọng về chất lượng, an toàn và tính minh bạch của sản phẩm trong thị trường Hồi giáo. Bằng cách tuân thủ đúng quy trình chứng nhận, duy trì tiêu chuẩn trong suốt quá trình sản xuất, doanh nghiệp có thể nâng cao uy tín, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững và xây dựng niềm tin mạnh mẽ với khách hàng.

AGlobal - giải pháp TMĐT xuyên biên giới tốt nhất cho doanh nghiệp.

Đăng ký tư vấn 1 - 1 miễn phí theo từng lĩnh vực ngành nghề của doanh nghiệp ngay Tại đây!